Μπενελούξ

(Benelux). Οικονομική ένωση της κεντρικής Ευρώπης, κατά τη μεταπολεμική περίοδο, προδρομικός οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ονομασία Μ. προήλθε από τα πρώτα γράμματα των ονομάτων των τριών ευρωπαϊκών κρατών (BElgique = Βέλγιο, NEderland = Ολλανδία, LUXembourg = Λουξεμβούργο) που συνέστησαν μεταξύ τους οικονομική ένωση, η οποία ιδρύθηκε με τη συμφωνία τελωνειακής ένωσης που υπογράφηκε στο Λονδίνο στις 5 Σεπτεμβρίου 1944 και τέθηκε σε ισχύ στις αρχές του 1948. Παλαιότερα, στις 25 Ιουλίου 1921, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο είχαν συνάψει συμφωνία για οικονομική ένωση, που εξακολούθησε να υφίσταται και μετά την ίδρυση της Μ. Η τελωνειακή ένωση μεταξύ των τριών χωρών δημιουργήθηκε για την κατάργηση των τελωνειακών δασμών στις μεταξύ τους εμπορικές ανταλλαγές και την εφαρμογή κοινού δασμολογίου στα εισαγόμενα από άλλες χώρες εμπορεύματα. Βαθμιαία η Μ. επεκτάθηκε σε γενικότερη ενοποίηση των οικονομιών των τριών χωρών, χωρίς όμως να περιλάβει τη γεωργία και νομισματική ένωση. Η οργάνωση έχει τα εξής όργανα: α) συμβούλιο υπουργών· β) συμβούλιο της οικονομικής ένωσης· γ) επτά γενικές και πέντε ειδικές επιτροπές· δ) διακοινοβουλευτική επιτροπή· ε) δικαστήριο· και στ) γενική γραμματεία με έδρα τις Βρυξέλλες. Οι συμφωνίες αυτές εξακολουθούν και σήμερα να ισχύουν, αν και τα τρία κράτη της Μ. είναι και μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.